اثربخشی آموزش سرزندگی تحصیلی بر مطلوبیت اجتماعی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان متوسطه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مطالعات برنامه‌درسی، دانشگاه بوعلی‌سینا

2 پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ناجا

3 دانشجوی دکتری روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

چکیده

پیشینه و هدف: یکی از مسایلی که امروزه توجه زیادی را به خود جلب کرده است، بحث بهزیستی و سرزندگی در محیط تحصیلی است. زیرا صاحبنظران معتقدند روابط در محیط آموزشی به طوری که دانش آموزان احساس سرزندگی با ارزش کنند، نقش بسیار حیاتی در ارتقای رفتارهای اجتماعی مطلوب و موفقیت آنان دارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش سرزندگی تحصیلی بر مطلوبیت اجتماعی و سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان متوسطه انجام پذیرفت.

روش: طرح پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی و از نوع طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهرستان اهر در سال تحصیلی 1400-1401 بودند که از این جامعه، تعداد 40 دانش‌آموز به صورت تصادفی انتخاب شده و در 2 گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) قرار گرفتند که آزمودنی‌های گروه آزمایش، تحت آموزش سرزندگی تحصیلی، به مدت 12 جلسه قرار گرفته و در مقابل گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکرد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های مطلوبیت اجتماعی کراون و مارلو(1998) و سازگاری اجتماعی سینها و سینگ(2001) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با روش آماری تحلیل کواریانس چندمتغیره انجام گرفت.
یافته: میانگین نمرات مطلوبیت اجتماعی و سازگاری اجتماعی در پس آزمون در گروه آزمایش به ترتیب 05/15 (27/1) و 15/23 (62/2) به‌دست‌ آمد. نتایج نشان داد؛ آموزش سرزندگی تحصیلی بر مطلوبیت اجتماعی و سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان تأثیر دارد و باعث افزایش مطلوبیت اجتماعی و سازگاری اجتماعی در آن‌ها می‌شو .(P≤0/01)

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of academic vitality training on social desirability and social adjustment of secondary school students

نویسندگان [English]

  • saeid sharifi rahnemo 1
  • ayatolla fathi 2
  • zahra azemnia 3
  • rahimeh shokri 4
1 PhD Student in Curriculum Studies, Bu Ali Sina University
2 Naja Institute of Law Enforcement Sciences and Social Studies
3 PhD student in psychology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
4 Master of Clinical Psychology, Ahar Branch, Islamic Azad University, Ahar, Iran
چکیده [English]

Background and Objective: One of the issues that has attracted a lot of attention today is the discussion of well-being and vitality in the educational environment. Because experts believe that relationships in the educational environment so that students feel alive and valuable, play a very vital role in promoting desirable social behaviors and their success. Therefore, the current research was conducted with the aim of the effectiveness of academic vitality education on the social desirability and social adjustment of secondary school students..

Method: The research design was semi-experimental and pre-test-post-test design with a control group. The statistical population of secondary school students of Ahar city in the academic year 1401-1400, from this population, 40 students were randomly selected and placed in 2 experimental (20 people) and control (20 people) groups. The students of the experimental group were subjected to academic vitality training for 12 sessions and did not receive any training in contrast to the control group. To collect data, social desirability questionnaires of Crown and Marlow (1998) and social compatibility questionnaires of Sinha and Singh (2001) were used. Data analysis was also done with the statistical method of multivariate covariance analysis..

Finding: The average scores of social desirability and social compatibility in the post-test in the experimental group were 15.05 (1.27) and 23.15 (2.62), respectively. The results showed; Academic vitality education has an effect on the social desirability and social adaptation of students and increases their social desirability and social adaptation (P≤0.01).

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Academic vitality
  • social desirability
  • social adjustment
  • high school students

مراجع

ابوالقاسمی، عباس؛ جوانمیری، لیلا (1391). نقش مطلوبیت اجتماعی، سلامت روانی و خودکارآمدی در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر. مجله روان‌شناسی مدرسه، 1(2)، 6-20.
احمدی، روناس (1394). بررسی رابطه مطلوبیت اجتماعی و پذیرش اجتماعی با شادکامی دانش‌آموزان دبیرستانی بستان‌آباد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه ازاد اسلامی واحد تبریز.
امانی، رزیتا؛ اعتمادی، عذرا؛ فاتحی­زاده، مریم؛ و بهرامی، فاطمه (1391). رابطه بین سبک­های دلبستگی و سازگاری اجتماعی. مجله روان­شناسی بالینی و شخصیت، 2(6)، 15-26.
برزگر بفرویی, مهدی, قدم پور, عزت اله, مراتی, علیرضا, شفیعی, محمد (1401). تأثیر آموزش سخت‌رویی بر نشانگان وانمودگرایی و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه), 14(56), 103-122.
جمالی­قره­قشلاقی، الهه (1394). بررسی رابطه هوش اجتماعی با کنترل پرخاشگری و افزایش سازگاری فردی در بین دانشجویان علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در سال تحصیلی 94-1393. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه.
خوش­کنش، ابوالقاسم؛ اسدی، مسعود؛ شیرعلی­پور، اصغر؛ و کشاورز­افشار، حسین (1389). نقش نیازهای بنیادین و حمایت اجتماعی در سازگاری اجتماعی دانش­آموزان مقطع متوسطه. فصلنامه روان­شناسی کابردی، 1(13)، 82-94. 
سینها، ای. کی. پی. و سینک، آر. پی (1390). راهنمای پرسش­نامه­ی سازگاری دانش­آموزان دبیرستانی. ترجمه ابوالفضل کرمی. تهران: مؤسسه­ی روان تجهیز سینا.
صدق‌پور، بهرام؛ محمودیان، مجید؛ سلیمانیان، حمیدرضا (1388). بررسی تأثیر آموزش آموزه‌های قرآنی بر بهبود پذیرش اجتماعی. فصلنامه تخصصی پژوهش‌های میان رشته‌ای قرآنی، 2(1)، 17-26.
لوح­نوبر، الناز (1396). رابطه بین سبک­های هویتی و خودکنترلی با سازگاری اجتماعی در دانش­آموزان دختر دبیرستان­های ناحیه یک تبریز. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.
Eisenberg, N., Fabes, R. A., & Spinrad, T. L. (2006). Prosocial development. In N. Eisenberg (Vol. Ed.), W. Damon & R. M. Lerner (Series Eds.), Handbook of child psychology: Social, emotional, and personality development (Vol. 3, pp. 646–718). New York: Wiley.
Garber, j., Keily. M.K., & Martin, N.C. (2002). Development of adolescence depressive symptoms: predictors of change. Journal of counseling and clinical psychology, 70, 79-95.
Kollins, S. H. (2022). The gathering storm: a US perspective on the scientific response to the COVID‐19 child and adolescent mental health crisis. Journal of Child Psychology and Psychiatry, and Allied Disciplines, 63(2), 129.
Lahaderne, H.M., & Jackson, P.W. (2016). Withdrawal in the classroom: A note on some
educational correlates of social desirability among school children. Journal of
Educational Psychology, 6(2), 97-101
Leary & R. H. Hoyle (2009). Handbook of Individual Differences in Social Behavior (pp. 561-573). New York: Guilford Press.
Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2008).Academic buoyancy: Towards an understanding of students’ everyday academic resilience. Journal of School Psychology, 46(1), 53-83.
Martin, A.J. (2014). Academic buoyancy and academic outcomes: towards a further understanding of students with attention deficit/ hyperactivity disorder (ADHD), students without ADHD, and academic buoyancy itself. British Journal of Educational Psychology, 84(1), 86-107.
Punia, S., & Sangwan, S. (2011). Emotional intelligence and social adaptation of school children. Journal of Psychology, 2(2): 83-87.
Putwain, D. V & Connors, L., & Symes, W., & Douglas-Osborn. E. (2011). Is academic buoyancy anything adaptive coping? Anxiety, Stress & Coping,5(2), 1-10.
Ryan, R.M., Frederick, C. (1997). On energy, personality, and health: Subjective vitality as a dynamic reflection of well-being. Journal of Personality, 65(3), 529–65.
Salmela-Aro, K., Savolainen, H., & Holopainen, L. (2009). Depressive symptoms and school burnout during adolescence: Evidence from two cross-lagged longitudinal studies. Journal of Youth and Adolescence, 38, 1316–1327.
Solberg, P. A., Hopkins, W. G., Ommundsen, Y., & Halvari, H. (2018). Effects of three training types on vitality among older adults: A self-determination theory perspective. Psychology of Sport and Exercise, 13(4), 407-417.
Strahan, B. (2006). Effects of training and assessment in vocation aducation and trining (VET): Rrflections on the methodology of assessing the development of traits of self-regulation. Educational Evaluation. 32(3), 243-261.
Wiederhold, B. K. (2022). The escalating crisis in adolescent mental health. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 25(2), 81-82.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 19 شهریور 1401
  • تاریخ بازنگری: 10 مهر 1401
  • تاریخ پذیرش: 08 آبان 1401
  • تاریخ اولین انتشار: 08 آبان 1401
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار