بررسی میزان توجه به شاخص های اقتصاد مقاومتی در کتاب های درسی دوره ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی /دانشگاه مازندران

2 معلم آموزش و پرورش

3 گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

زمینه و اهداف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی میزان توجه به شاخص‌های اقتصاد مقاومتی در محتوای کتاب‌های درسی پایه‌های پنجم و ششم دبستان بود.
روش ها: داده‌های این پژوهش به روش تحلیل محتوا گردآوری و با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون مورد تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری کتب درسی پایه پنجم (6 کتاب) و ششم ابتدایی (8 کتاب) بود که در مجموع محتوای 1655 صفحه از کتاب‌های درسی پایه های مذکورمورد بررسی قرار گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها شامل چک لیست کدگذاری شده بود. جهت تأیید روایی از دیدگاه متخصصان و تأیید پایایی از فرمول پایایی اسکات استفاده شد که 0.86 برآورد گردید.
یافته ها: یافته‌های تحقیق نشان داد مؤلفه‌های «صرفه‌جویی و اسراف نکردن» با ضریب اهمیت 33/0؛ «عدم تضییع اموال جامعه» با ضریب اهمیت 32/0؛ «آموزش و فرهنگ‌سازی در اصلاح الگوی مصرف» با ضریب اهمیت 26/0؛ و «حمایت از تولید داخلی» با ضریب اهمیت 07/0 در رتبه‌های اول تا چهارم قرار داشتند و به مؤلفه‌های «مصرف تولیدات داخلی»؛ «تولید کالای با کیفیت» و «خودکفایی در تولید محصولات حیاتی»؛ با ضریب اهمیت صفر، هیچ توجهی نشده است.
نتیجه گیری: با توجه به عدم توجه به مولفه های مصرف تولیدات داخلی، تولید کالای با کیفیت و خودکفایی و ضریب اهمیت برخی از مولفه های مهم اقتصاد مقاومتی، پیشنهاد می‌شود مفاهیم اقتصاد مقاومتی به کتاب های درسی دوره ابتدایی بیشتر راه یابد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the level of attention to the indicators of Resistive economy in elementary school textbooks

نویسندگان [English]

  • Reza Mirarab razi 1
  • fateme zahra moafi 2
  • samad izadi 3
1 humanities and social science faculty, university of Mazandaran, Babolsar, Iran.
2 teacher
3 education
چکیده [English]

Abstract
Background and Objectives: The purpose of this study was to investigate the attention to resistance indexes (production and consumption management) in fifth and sixth grade elementary school textbooks.
Methods: The research was applied in terms of purpose and in terms of nature, descriptive-quantitative using the content analysis approach. The statistical population of the study consisted of fifth grade (6 books) and sixth grade (8 books) textbooks using purposive sampling method. In total, 1655 pages of textbooks were analyzed. The data collection tool consisted of a coded list based on the resistance economy indices and components, first extracted from the statements of the Supreme Leader, and then approved and modified based on past research and the views of relevant experts. Experts familiar with the field of resistance economics also validated the validity and Scott's formula of reliability was 0.86. Shannon entropy method was also used to analyze the textbook contents.
Findings: The results of the analysis showed that in general, the "consumption management" index paid more attention to "production management". Also, the analysis of resistive economics components based on Shannon entropy showed that the components of "saving and not wasting" with the coefficient of 0.33; "not declining the community property" with the factor of 0.32; 0.26% and "support for domestic production" with a significance factor of 0.07 rank first to fourth in the textbooks, but in terms of "consumption of domestic production"; "production of quality goods"; "self-sufficiency in the production of critical products" with zero significance factor was overlooked.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resistance Economic
  • Textbook
  • Elementary school
ادیب، یوسف. (1382). طراحی الگوی مطلوب برنامه درسی مهارت‌های زندگی برای دوره راهنمایی تحصیلی. پایان‌نامه دکتری دانشگاه تربیت مدرس.
ادیب، یوسف؛ ابراهیمی هرستانی، اصغر؛ رضاپور، یوسف؛ طغیانی، مهدی. (1395). بررسی مبانی دینی الگوی مطلوب برنامه درسی تربیت اقتصادی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی. رهیافت انقلاب اسلامی، 10(36)، 41-58.
اسدی، علی. (1393). نظام اقتصاد اسلامی الگویی کامل برای اقتصاد مقاومتی. سیاست‌های راهبردی و کلان، 2(5)، 25-39.
انصاری، عبداله. (1393). ارزشیابی مؤلفه های اصلاح الگوی مصرف و تولید در کتاب‌های درسی پایه‌های ششم و هفتم. مطالعات راهبردی بسیج، 17(61)، 53-75.
انصاری، عبدالله. (1395). پیاده‌سازی اقتصاد مقاومتی در آموزش و پرورش؛ برنامه اقدام. مطالعات راهبردی بسیج، 19(70)، 159-187.
پیغامی، عادل؛ تورانی، حیدر. (1390). نقش برنامه درسی اقتصاد در برنامه تعلیم و تربیت رسمی و عمومی دنیا، ارائه یک برنامه عمل برای برنامه درسی مغفول. نوآوری‌های آموزشی، 10(1)، 31-52.
حجازی، سیدعلی. (1391). نظام اقتصادی اسلام از نظر حضرت امام خمینی و بایدها و نبایدهای اقتصاد مقاومتی. همایش ملی و بررسی تبیین اقتصاد مقاومتی، رشت: دانشگاه گیلان.
دری نوگورانی، حسین و صالح اصفهانی، اصغر (1392). اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران تحلیل مبنایی و برخی اصول راهنمایی کاربردی. تهران: انتشارات راه فردا.
دری ‌نوگورانی، حسین؛ صالح اصفهانی، اصغر. (1392). اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران تحلیل مبنایی و برخی اصول راهنمایی کاربردی. تهران: انتشارات راه فردا.
دهقانپور، بابک؛ شفیعی، آزاده؛ محمدی، مهران. (1394). اقتصاد مقاومتی؛ مطالعه مروری ابعاد و ویژگی‌ها. ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، 186، 55-64.
رحمان پور، محمد؛ نصر اصفهانی، احمدرضا؛ و سیادت، سیدعلی. (1394). بررسی رابطه مبانی و اصول برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران با مضامین اقتصاد مقاومتی به منظور پیشنهاد برنامه درسی مطلوب. رهیافت انقلاب اسلامی، 9(31)، 41-60.
سیدی، بتول؛ درتاج، فریبرز؛ جلایی، سیدعبدالمجید. (1390). بررسی پیام‌ها و مفاهیم اقتصادی در کتاب‌های درسی دوره ابتدایی. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 16(49)، 35-69.
طغیانی، مهدی. (1391). مؤلفه‌های اصلی الگوی اسلامی ایرانی تربیت اقتصادی. رساله دکتری، دانشگاه امام صادق(علیه السلام)، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد.
عقیلی، رضا؛ فرهادی بیرگانی، پریسا؛ جمالی، آرزو؛ قیسی، امام. (1396). بررسی تحلیل محتوای کتب قرآن دوره ابتدایی بر اساس مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی در بیانات مقام معظم رهبری. مطالعات اقتصاد، مدیریت مالی و حسابداری، 3(2)، 221-231.
کشتی‌آرای، نرگس؛ عمادزاده، مصطفی؛ یزدانی، ابوالفضل. (1397). جامعه‌شناسی مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی برای طراحی در برنامه درسی آموزش و پرورش ایران. مطالعات جامعه‌شناسی، 10(40)، 85-99.
ممبینی، یعقوب. (1391). مؤلفه‌ها و شاخص‌های اقتصاد مقاومتی. مجموعه مقالات همایش ملی بررسی و تبیین اقتصاد مقاومتی، دانشگاه گیلان.
میرعرب رضی، رضا؛ حاجی تبار فیروزجانی، محسن؛ آریانفر، سمیه. (1397). تحلیل مؤلفه‌های سواد اقتصادی کتاب های درسی دوره دوم متوسطه از دیدگاه معلمان و دانش‌آموزان. مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، 7(14)، 121-132.
یزدانی، ابوالفضل، کشتی‌آرا، نرگس، عمادزاد، مصطفی (1395). طراحی برنامه درسی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی برای آموزش و پرورش ایران، پایان نامه دکتری، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه خوراسگان اصفهان.
یزدانی، ابوالفضل؛ کشتی‌آرای، نرگس و عمادزاده، مصطفی. (1397). طراحی برنامه درسی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی، با تمرکز بر دو مؤلفه تکیه بر ظرفیت‌های داخلی و اصلاح الگوی مصرف. رهیافت انقلاب اسلامی، 12(42)، 107-126.

Rose, A. (2009). Economic resilience to disasters. Final report to Community and Regional Resilience Institute. CARRI Research Report 8. Accessed April 16, 2011 at URL: http://www. resilientus. org/library/Research_Report_8_Rose_ 1258138606. Pdf.
Cox, E., Broadbridge, A., & Raikes, L. (2014). Building Economic Resilience? An Analysis of Local Enterprise Partnerships' Plans. IPPR.
Briguglio, L., & Piccinino, S. (2009). Growth and Resilience in East Asia and the Impact of the 2009 Global Recession.
  • تاریخ دریافت: 28 خرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 22 تیر 1401
  • تاریخ پذیرش: 22 تیر 1401
  • تاریخ اولین انتشار: 22 تیر 1401
  • تاریخ انتشار: 01 خرداد 1401